Jedną ze składowych strategii profilaktycznej, którą promuję w swoim Centrum jest RÓŻNORODNOŚĆ żywieniowa.

Niekoniecznie rozumiana jako mieszanie wielu produktów w jednym daniu, ale jako unikanie monotonnych posiłków czy napoi, spożywanych od dłuższego czasu codziennie. Codzienne spożywanie tych samych pokarmów tygodniami, miesiącami, latami – choćby miały najwyższe rekomendacje Instytutu Żywności i Żywienia z czasem powodują zbytnie przeciążenia szlaków metabolicznych, które „obsługują” daną grupę produktów, co z kolei prowadzi do powstania ogniska zapalnego.

Codzienne dolewasz mleka do kawy? Codziennie jadasz owsiankę? Kaszę jaglaną? Pomidora? Chleb zbożowy? Każde z tych produktów ma typową budowę białek charakterystyczną dla danej rodziny botanicznej. Alergologia zauważa, że jadane nałogowo białka wchodzące w skład np. zbóż (rozległej rodziny traw) tzw. białka glutenowe mają potencjał uszkadzający po większej ich kumulacji w organizmie. Przyjmuje się, że białka obecne w zbożach tzw. bezglutenowych (ryż, kukurydza, jagły) mają mniejszy potencjał uszkadzania niż tzw. glutenowe ze względu na mniejszą ilość zawartych białek charakterystycznych dla całej rodziny traw. Jednak jak zauważają wysokiej klasy specjaliści w terapiach żywieniem, po dłuższym, codziennym, nałogowym ich stosowaniu dają ten sam efekt obciążenia szlaków metabolicznych biochemicznie obsługujących daną grupę białek*. 

Spożywanie codziennie warzyw z rodziny psiankowatych (pomidory, ziemniaki, papryka, bakłażan) może generować zespoły bólowe.

O tym w jaki sposób organizm sygnalizuje nam, że jego szlaki metabolizmu białek mają już dość i są przeciążone, napiszę w innym poście.  

Jako alternatywa dla nałogowo jedzonego pieczywa na bazie mąk zbożowych proponuję chleb bez zbóż. Głównym składnikiem tego chleba jest mąka gryczana. Gryka często mylnie zaliczana jest do zbóż. Jest to roślina z rodziny rdestowatych. Białka gryki nie posiadają białek charakterystycznych dla zbóż. Dodatek mąki białkowej (z ciecierzycy, czy z soi), skrobi oraz prażonej cebulki przełamuje intensywny zapach gryki. Dodatek ugotowanego ziemniaka nadaje na dłużej wilgotność chlebowi. 

Przepis na chleb bez-zbożowy z prażoną cebulką

Składniki:

• mąka gryczana – 180 g
• mąka z ciecierzycy  (lub inna mąka białkowa: sojowa, lniana. Może być również z nasion słonecznika, orzechowa) – 80 g
• skrobia ziemniaczana (lub skrobia z tapioki czy amaranty trzcinowej) – 50 g
• ugotowany średni ziemniak – (opcjonalnie) – 1 szt.
• łuski babki płesznik (jasna) – 12 g *Uwaga! nie nasiona tylko łuski. 
• drożdże – 12 dkg (lub zakwas z mąki z ciecierzycy – 120 g – przepis wkrótce)
• sól – 1 łyżeczka
• syrop z agawy lub inny słodzik – 1 łyżeczka (poprawia pracę drożdży)
• woda – ok. 230-250 ml + 90 ml do rozpuszczenia drożdży
• prażona cebula w płatkach bez sztuczności – garść

Sposób przygotowania:

1. Pokruszone drożdże wymieszać z ok. 90 ml lekko ciepłej wody. Odstawić na ok. 10 min.

2. Mąki przesiać do naczynia, dodać łuski babki płesznik, skrobię, syrop z agawy lub inny słodzik. Wszystko dobrze wymieszać. Ziemniaka zetrzeć na tarce, dodać do miski z mąkami. Dolać rozpuszczone drożdże. Powoli dolewać wodę i cierpliwie mieszać ciasto. Skrobie, mąki i łuska babki płesznik stopniowo będą pochłaniać wodę. Zagniatać ciasto najlepiej łyżką (w przypadku dodania zakwasu zamiast drożdży mieszać łyżką drewnianą) ok. 8 min. 

3. Gęstość ciasta regulować wodą bądź mąkami. Jeśli ciasto będzie zbyt gęste dodać wody, jeśli zbyt rzadkie – trochę mąki. 

4. W połowie zagniatania dodać sól. 

5. Dobrze natłuścić formę do pieczenia. Zagniecione ciasto wyłożyć do formy. Wygładzić  powierzchnię zwilżoną łyżką. Przykryć ciasto materiałem. Odstawić  w ciepłe miejsce do na min 1 godzinę. W przypadku chleba z dodatkiem zakwasu odstawić na ok 8 godzin. 

6. Po zwiększeniu objętości piec w piekarniku nagrzanym do 220 stopni C przez ok. 25 min, i następne 15-20 min w temperaturze 200 stopni C. 

7. Wystudzić na kratce. 

Smacznego!

*Źródła: lek. spec. Ewa Bednarczyk – Witoszek